Zo’n 150 gasten waren op woensdag 13 maart in de Milandhof in Zegveld bij het symposium van 5 jaar Klimaatslim Boeren op Veen. Een middag met resultaten van ‘de kracht van onderop’ en vooruitkijken met bestuurders van provincie, gemeenten, waterschappen en agrarisch collectieven. Wat is er nodig om de energie vast te houden en wie pakt welke handschoen op?

Als je 5 jaar met elkaar aan de slag bent geweest, is het goed om ‘het net op te halen’. Wat was het doel bij de start, wat is er gerealiseerd en waar liggen kansen om door te pakken? Bert de Groot, voorzitter van de stuurgroep van Klimaatslim Boeren op Veen keek samen met Douwe Jonkers van het ministerie van LNV (opdrachtgever) terug op het initiatief en de ambitie in 2019. En vooral op de manier waarop KsBoV kon en mocht gaan werken; vanuit vertrouwen en ruimte – ‘ga het maar doen en laat het maar zien’- maar ook met een duidelijk doel: remmen van bodemdaling en minder CO2-emissies. Dat daar stappen zijn gezet werd wel duidelijk bij het tonen van de oogst: een kruiwagen vol resultaten die ook te vinden zijn in de digitale brochure.

Polderkracht 2.0, hoe?

Dat de aanpak van Klimaatslim zich heeft bewezen is eigenlijk voor niemand nog een vraag. Maar hoe nu verder? Want de opgaven zijn niet minder urgent… Onder leiding van de dagvoorzitter reflecteerde steeds 3 bestuurders (van provincie, waterschap en collectief) op de kansen en voorwaarden om door te pakken in polderinitiatieven. Op meer thema’s, zoals biodiversiteit en waterkwaliteit. De waterschappen waren vertegenwoordigd door Arjan van Rijn (AGV) Jos Verdoold (HHSK) en Aad Straathof (Rijnland). De provincies door de gedeputeerden Frank Rijkaart (Zuid-Holland), Mirjam Sterk (Utrecht) en Rosan Kocken (Noord-Holland) en de agrarisch collectieven door Theo van Leeuwen, Henk Jan Soede en Kees Vroege.

Geleerde lessen en inzichten:

  • “Erken en benut de kennis en kunde uit het gebied.”
  • “Geef vertrouwen én tijd.”
  • “Niet wachten tot alles vooraf helemaal is geregeld, want dan gebeurt er precies niets.”
  • “Gelijk alles integraal willen aanpakken is te ingewikkeld.”
  • “Alle doelen komen samen op één erf… maar niet alles kan tegelijk.”

Aandachtspunten bij doorpakken naar 2.0:

  • “Het helpt niet dat er verschillende regelingen zijn op rijks- en provinciaal niveau.”
  • “Te snel een maatregel als ‘praktijkrijp’ uitrollen is niet handig; zorgvuldigheid is belangrijk.”
  • “Het vertrouwen is broos.”
  • “Zorg dat er voor iedereen iets inzit, m.a.w. win-win.”
  • “Er zijn meer wegen naar Rome, m.a.w.: als het doel ‘biodiversiteit’ is, zijn er heel veel sporen om daar resultaat op te boeken”.

Veenweiden werksessies

Na een korte pauze konden in 3 verschillende werksessies meer horen over biodiversiteit en weidevogels. Of meedenken over wat ervoor nodig is om balans te vinden tussen sturing op resultaten (opgaven PPLG) naast energie van onderop en praktijk-werkelijkheid. Wie pakt welke handschoen op, alleen of samen met anderen?

Handschoenen oppakken

Bij de plenaire afronding kwamen vanuit de verschillende groepen suggesties en voorstellen om op thema’s biodiversiteit, water en samenwerking een vervolgstap te maken. Volgens Bert de Groot is Klimaatslim Boeren op veen ook het voorbeeld dat je niet gaat wachten, maar zelf een stap zet. Hij nodigde dan ook iedereen uit om zelf initiatief te nemen, en niet te wachten met ‘de goede dingen te doen’ totdat er formeel een vervolg op Klimaatslim Boeren op Veen is georganiseerd. “Ga aan de slag, breng mensen en ideeën bij elkaar, spreek netwerken aan, ga kennis ontwikkelen en delen, stel vragen en vooral: ga samenwerken! Die handschoen kan iedereen oppakken.”

De borrel na afloop liet al zien dat het met het netwerken wel goed zit. De handschoen als reminder voor eigen initiatief kregen bezoekers bij vertrek mee.